Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) Başkanı Fatih Birol, 24-25 Nisan’da UEA ve İngiliz hükümeti tarafından gerçekleştirilen Enerji Güvenliğinin Geleceği Zirvesi’nde AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Küresel enerji sektöründe meydana gelen önemli değişimlere dikkat çeken Birol, petrol, gaz ve kömürün hala dünya genelinde önemli enerji kaynakları olduğunu ifade etti. Ancak, büyümenin büyük bir kısmının artık temiz enerji kaynaklarından elde edildiği vurgusunu yaptı.
Birol, güneş enerjisi, rüzgar enerjisi, elektrikli araçlar ve bataryalar gibi temiz enerji teknolojilerinin üretimi için bakır, çinko gibi çeşitli kritik minerallere ihtiyaç duyulduğunu belirtti. “Bu kritik minerallerin büyük çoğunluğu şu an yalnızca bir veya iki ülkenin tekelinde. Temiz enerjide çeşitliliğin sağlanması son derece önemli. Eğer belirli bir ülke bu kaynakların büyük bir kısmını kontrol ediyorsa, bu ciddi bir risk oluşturabilir” şeklinde konuştu.
Çin’in bu alanda önemli bir rol oynadığına ve temiz enerji teknolojilerinin maliyetlerinin düşmesinde olumlu katkılar sağladığına dikkat çeken Birol, “Fakat bu durum, yalnızca bir ülkenin yararına veya zararına değil. O ülkede yaşanacak bir teknik sorun ya da jeopolitik bir gelişme, tüm enerji tedarik zincirlerini tehlikeye atabilir. Bu nedenle, tüm yumurtaları aynı sepete koymak akıllıca değildir, çeşitlendirme şart” ifadesini kullandı.
Ticaret savaşları nedeniyle Çin’in gaz talebinde zayıflama beklenebilir
Birol, küresel ekonomide belirsizliklere yol açan korumacı ticaret politikalarının enerji sektörü üzerindeki olası etkilerini dile getirerek, doğal gaz, petrol ve temiz enerji teknolojilerinde ticaretin son derece kritik olduğunu vurguladı.
Ülkelerin enerjilerini satmak istediklerini kaydeden Birol, “Diğer ülkeler de bunu ithal etme arayışında. Eğer ciddi ticari engellerle karşılaşılırsa, bu enerji maliyetlerini artırabilir. Ayrıca, bu ticari belirsizlikler dünya ekonomisinde zayıflama yaratabilir. Özellikle petrol ve doğal gaz talebinin azalmasına yol açabilir. Özellikle, Çin’in doğal gaz veya sıvılaştırılmış doğal gaz talebinde bir zayıflama bekleniyor” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.
Birol, ticaret savaşlarının Türkiye’ye olan etkileri hakkında ise, “Dünyanın birçok yerinde olduğu gibi, bu ticaret savaşlarının Türkiye için de ciddi sorunlar yaratabileceğini düşünüyorum. Ancak, eğer akıllı politikalar izlersek, Türkiye’de ortaya çıkan yeni fırsatları da değerlendirme şansımız olabilir” dedi.