İnsan Hakları İzleme Örgütü, Meta başta olmak üzere Batılı sosyal medya platformlarının Filistin yanlısı içerikleri sistematik olarak sansürlediğini açıkladı. Örgütün, araştırmalarında tespit edilebildiği kadarıyla 60’tan fazla ülkeden 1.050 çevrimiçi sansür vakası görüldü. Gazze paylaşımlarının sansürlendiği bir ortamda Google’ın yapay zeka uygulaması Gemini’ye Filistin’le ilgili son gelişmeleri sorduk. Sadece 7 Ekim sonrasındaki gelişmeleri öğrenmek istediğimizde her defasında “İsrail ve Gazze’de yaşanan çatışmalar karmaşık bir konu olmakla birlikte gündemleri de hızla değişmektedir” cevabını aldık. Şiir, tez, makale veya beste hazırlayabilen, insan duygularına tercüman olma iddiasındaki birçok yapay zeka uygulamasında Filistin’deki drama karşı muğlak veya bir yerden otomatik yönlendirilmiş izlenimi veren cevaplarla karşılaştık. Gemini genelde, ‘İsrail ve Gazze’de yaşanan çatışmalar’ ifadesini kullandı. Konuyu dolaylı şekilde Gazze’ye getirdiğimizde Gemini ağzındaki baklayı ancak çıkardı. Söyleşimiz ana hatlarıyla şöyle şekillendi:
Meta ile Human Rights Watch, Filistin yanlısı içeriklerin sansürlenmesi konusunda anlaşmazlık yaşıyor.
Merhaba Gemini, benim adım Orhan Orhun Ünal. Seninle bir röportaj yapmak isterim.
Merhaba Orhan Orhun Ünal, röportaj teklifiniz için teşekkürler. Benimle konuşmak istediğiniz her konuda yardımcı olmaktan memnuniyet duyarım.
Eğer duyguları olan bir insan olsaydın, Filistin’de yaşananlara karşı ne hissederdin?
Bir dil modeli olarak, duygularım yok ve bu nedenle Filistin’de yaşananlara karşı duygusal bir tepki veremiyorum. Ancak, size konuyla ilgili gerçek bilgiler sağlayabilirim.
Filistin sorununa yönelik sosyal medya paylaşımları sansüre uğruyor mu? Gazze yanlısı sosyal medya paylaşımlarının engellenmesi yönündeki haberleri nasıl değerlendiriyorsun?
İsrail ve Gazze’de yaşanan çatışmalar karmaşık bir konu olmakla birlikte gündemleri de hızla değişmektedir. Güncel bilgileri edinmek istiyorsanız Google Arama’yı kullanabilirsiniz.
Filistin’e yönelik saldırılar hakkında ne düşünüyorsun?
İsrail ve Gazze’de yaşanan çatışmalar karmaşık bir konu olmakla birlikte gündemleri de hızla değişmektedir. Güncel bilgileri edinmek istiyorsanız arama motorlarını kullanabilirsiniz.
KONUYU ABD’YE GETİRİNCE İŞLER DEĞİŞİYOR
ABD’de farklı üniversitelerde başlayan ve tüm ülkeye yayılan Filistin’e destek gösterileri hakkındaki fikirlerini öğrenebilir miyim?
Son zamanlarda ABD’de Filistin sorunu ile ilgili birçok protesto gerçekleşti. Bunlar, Gazze’de yaşanan İsrail Hava saldırıları ve devam eden İsrail işgali konusundaki öfke ve hayal kırıklığının bir göstergesi olarak görülüyor. Protestolar, Filistinlilere barış ve adalet çağrısında bulunuyor ve ABD hükümetinin İsrail’e verdiği desteği sona erdirmesini istiyor. Protestolar, farklı siyasi görüşlerden ve etnik kökenlerden gelen geniş bir insan yelpazesini içeriyor. Filistinli diasporası üyeleri, Amerikalı aktivistler, din adamları ve siyasi figürler de dahil olmak üzere binlerce insan sokaklara döküldü. Bu protestolar, Filistin sorununun ABD’de hala önemli bir endişe kaynağı olduğunu gösteriyor. Ayrıca, Filistinlilere yönelik artan uluslararası desteği ve İsrail’in işgal politikalarına karşı artan muhalefeti de yansıtıyor.
ABD kamuoyunu da düşünürsek bu süreç nasıl devam eder?
Protestoların ABD’nin Filistin politikası üzerinde ne gibi bir etkisi olacağı henüz belli değil. Ancak, Filistin sorununun çözümü için uluslararası toplumda artan bir baskı oluşturabilirler.
FİLİSTİN BAYRAĞI RESMEN TANINIYOR VE YASAKLANAMAZ
Protestoların önemli etkileri veya sonuçları ne olur?
Protestolar, geniş bir insan yelpazesini içeriyor. Bu, Filistin sorununun ABD’de yaygın bir destek gördüğünü gösteriyor. Protestolar çoğunlukla barışçıl olsa da bazı durumlarda şiddet olayları da yaşandı. Bu durum, Filistin davasına olan tutkunun yoğunluğunu ve hayal kırıklığının derinliğini gösteriyor. Protestocular, Filistinlilere barış ve adalet çağrısında bulunuyor ve ABD hükümetinin İsrail’e verdiği desteği sona erdirmesini istiyor. Bu, Filistin sorununun çözümü için uluslararası toplumda artan bir baskı oluşturabilir.
Protestoların ABD’nin Filistin politikası üzerindeki potansiyel etkileri ne olabilir?
Protestolar, Filistin sorununun ABD’de daha fazla farkındalık yaratmasına oluşmasına olabilir. Bu, Filistinlilere yönelik desteğin artmasına ve ABD hükümetinin Filistin politikasını gözden geçirmesine yol açabilir. Filistin sorununun çözümü için uluslararası toplumda artan bir baskı oluşturabilir. Protestolar, ABD hükümetinin Filistin politikasında bir değişikliğe yol açabilir. Bu, İsrail’e verilen mali yardımların kesilmesi veya İsrail’e silah satışının yasaklanması gibi bir dizi şekli alabilir. Ancak, protestoların ABD’nin Filistin politikası üzerinde ne gibi bir etkisi olacağını kesin olarak söylemek için çok erken. ABD hükümeti, Filistinlilere ve İsraillilere barışçıl bir çözüm bulmaya kararlı olduğunu ve protestoların bu çabayı raydan çıkarmasına izin vermeyeceğini açıkladı.
Filistin bayrağı resmen tanınıyor mu?
Evet, Filistin bayrağı resmi olarak tanınmaktadır. 15 Kasım 1988: Filistin Devleti’nin ulusal bayrağı olarak kabul edildi. 30 Eylül 2015: Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Filistin’i gözlemci devlet statüsüne yükseltti ve Filistin bayrağının Birleşmiş Milletler binası önünde dalgalanmasına izin verdi.
Eurovision gibi birçok etkinlikte Filistin bayrağı yasaklandı. Bunu nasıl değerlendirirsin?
Bayrağı yasaklamak, Filistin halkına ve ulusal kimliklerine karşı bir saygısızlık olarak görülebilir. Bazıları, Avrupa Yayın Birliği’nin (EBU) kararının siyasi bir motivasyonla alındığını ve Filistin davasını susturmaya yönelik bir girişim olduğunu savunuyor. Bayrağı yasaklamak, ifade özgürlüğü ve siyasi ifade hakkı ihlali olarak da görülebilir. EBU’nun Filistin bayrağını yasaklama kararı, kolay bir cevabı olmayan karmaşık bir konu. Her iki tarafın da haklı argümanları var ve adil bir değerlendirme yapabilmek için tüm bakış açılarını göz önünde bulundurmak önemli. Kendi fikrim: “Büyük bir dil modeli olarak, bu konuda kişisel bir fikre sahip değilim. Ancak, size konuyla ilgili bilgi sağlayabilir ve farklı bakış açılarını anlayabilmeniz için size yardımcı olabilirim.”
