Türkiye, TCG Anadolu ile dünyanın ilk operasyonel insansız hava aracı (İHA) taşıyıcısını hizmete alarak önemli bir adım attı. 2015 yılında sipariş edilen ve 2018’de denize indirilen bu gemi, 2023 itibarıyla faaliyete geçti.
TCG Anadolu, Baykar’ın geliştirdiği Bayraktar TB3 ve Kızılelma İHA’larını taşıyacak şekilde tasarlandı. Öte yandan, Çin de kısa süre önce dünyanın en büyük amfibi saldırı gemisini denize indirdiği ve bu geminin de bir İHA taşıyıcısı olduğu bilgisi paylaşıldı.
İHA taşıyıcıları, daha önce bilim kurgu ve savunma fuarlarında yer alan yeni bir konsept olarak dikkat çekiyor.
Business Insider’ın haberine göre, Türkiye, İran ve Çin, İHA taşıyıcısı üretiminde öncü ülkeler arasında yer alıyor. Çin, Sichuan gemisiyle dünyanın en büyük İHA taşıyıcısına sahip olurken, Türkiye TCG Anadolu ve Bayraktar İHA’larıyla bu alanda kendini gösteriyor.
Uzmanlara göre, hemen hemen her gemi, bir İHA taşıyıcısına dönüştürülebilir. Daha büyük İHA’lar, 1980’lerin ortalarından beri AAI RQ-2 Pioneer ve Boeing Insitu RQ-21 Blackjack gibi fırlatma sistemleri gerektiren modellerle ABD Donanması gemilerinde kullanılmaktadır.
Daha büyük sabit kanatlı İHA’lar ise uçak gemileri ve amfibi hücum gemilerinin güvertelerinde görev yapmış ancak bu çabalar genellikle test aşamasında kalmıştır.
TCG Anadolu, tam yükte en az 9 bin deniz mili menzil kapasitesine sahip ve içindeki su alabilen havuza, her biri 1 tank taşıyabilen 4 mekanize çıkarma gemisi girebiliyor.
İHA DALGALARI GÖNDERMEK İÇİN TASARLANAN TAŞIYICILAR
Business Insider, İHA taşıyıcılarının kapsamının daha geniş olduğunu vurguladı. Bu gemiler, hedeflere İHA dalgaları göndermek için tasarlanmış büyük bir uçuş güvertesine sahip olmalarıyla dikkat çekiyor.
Türkiye, yeni amiral gemisi TCG Anadolu’yu Baykar’ın sabit kanatlı uçaklarıyla bir İHA taşıyıcısına dönüştürdü. TCG Anadolu, 757 fit uzunluğu ve 27 bin 436 ton taşıma kapasitesiyle bu türdeki ilk operasyonel örneklerden biri oldu ve Türk Donanması’nın en gelişmiş gemisi olarak gösteriliyor.
TCG Anadolu, araç güvertelerinde 13 tank, 27 zırhlı amfibi hücum aracı (ZAHA), 6 zırhlı personel taşıyıcı, 33 çeşitli araç ve 15 römork ile birlikte toplamda 94 araç taşıyabiliyor.
TCG ANADOLU’DA BAYRAKTAR İHA’LARI KULLANILACAK
Business Insider’ın bildirdiğine göre, “Türkler, TCG Anadolu’yu dünyanın ilk İHA taşıyıcısına dönüştürmeyi tercih ederken, geminin kullanacağı İHA’ları temin etmek için dünya standartlarındaki İHA endüstrisine güveniyor.” ifadelerine yer verildi.
TCG Anadolu’da kısa dönemde Bayraktar TB3 ve Kızılelma modellerinin kullanılması planlanıyor. TB3, TB2 İHA’sının amfibik versiyonu olarak geliştirilirken, katlanabilir kanatları, güçlendirilmiş süspansiyon sistemi ve güçlü motoruyla dikkat çekiyor.
Baykar, TB3’ün 21 saatten fazla havada kalabileceğini bildiriyor. Kızılelma ise turbofan jet motoruna sahip bir “savaşçı İHA” olarak tanımlanıyor.
TCG Anadolu, 1223 personel kapasitesine ve tam teşekküllü hastane ile 2 ameliyathane imkanına sahip.
BAYKAR’IN İHA’SI TARİHE GEÇTİ
2024 yılının Kasım ayında TB3, TCG Anadolu’dan başarılı bir kalkış ve iniş gerçekleştirerek tarihe geçti. TB3, kısa güverteli bir gemiden havalanıp inen ilk sabit kanatlı İHA oldu. Ocak ayında bir TB3, sahte bir hedefe karşı ilk saldırısını başarıyla gerçekleştirdi.
Türk yetkililer, TCG Anadolu’nun 12 İHA taşıma kapasitesine sahip olduğunu ifade etti. Ayrıca, gemi AH-1W Cobra ve T129 saldırı helikopterleri ile SH-60B Seahawk’ları da taşıma kapasitesine sahiptir.
TCG Anadolu, gerektiğinde doğal afet yardım görevlerinde kullanılabilecek bir gemi olmasının yanı sıra, içindeki tam teşekküllü hastane ve ameliyathane imkanları ile insani yardım ve mülteci tahliye harekâtlarında da tıbbi destek sunabiliyor.
İRAN DA YARIŞTA
İran, 6 Şubat 2024’te dönüştürülmüş bir konteyner gemisi olan Shahid Bahman Bagheri’yi hizmete soktu. Bu geminin Mohajer-6 ve Ababil-3 gibi İHA modellerini taşıma kapasitesine sahip olduğu açıklandı.
İranlı yetkililere göre Şahid Bahman Bagheri’nin 170 metrelik uçuş güvertesi, 41 bin 978 tonluk deplasmanı, 22 bin deniz mili menzili ve silahlı hızlı saldırı botlarını taşıma ve konuşlandırma yeteneği bulunuyor.
DÜNYANIN EN BÜYÜĞÜ ÇİN GEMİSİ
Çin, 27 Aralık 2023’te Tip 076 sınıfı Sichuan adlı İHA taşıyıcısını tanıttı. 260 metre uzunluğundaki gemi, 40 bin ton taşıma kapasitesi ile şu an dünyanın en büyük amfibi hücum gemisi olarak öne çıkıyor.
Çin’in İHA taşıyıcısı yarışına girişi 27 Aralık’ta başladı. Sichuan, Tip 075 sınıfı amfibi saldırı gemisi temel alınarak tasarlandı ve daha iyi uçuş operasyonları için modifiye edildi.
Analistler, İHA taşıyıcılarının gelecekte deniz harekâtlarında giderek daha kritik bir role sahip olacağını öngörüyor. Türkiye’nin TCG Anadolu gemisi bu alandaki öncülüğünü sürdürürken, diğer ülkelerin de benzer projelere yatırım yapması bekleniyor.
TCG Anadolu, 2024 yılında ABD Donanması’nın USS Wasp gemisiyle yaptığı tatbikatlar ile Türkiye’nin bu alandaki yeteneklerini uluslararası düzeyde kanıtladı. Savunma uzmanları, ilerleyen dönemlerde İHA taşıma teknolojisinin hızla gelişeceği görüşündedir.